Rozterki gramatyczne młodego aŁtora

Żale i radości wszystkich początkujących na niwie.

Moderator: RedAktorzy

ODPOWIEDZ
Awatar użytkownika
Millenium Falcon
Saperka
Posty: 6212
Rejestracja: pn, 13 lut 2006 18:27

Rozterki gramatyczne młodego aŁtora

Post autor: Millenium Falcon »

Proszę. Kto ma potrzebę, niech pyta.
ŻGC
Imoł Afroł Zgredai Padawan
Scissors, paper, rock, lizard, Spock. - Sheldon Cooper

Awatar użytkownika
nameless
Fargi
Posty: 330
Rejestracja: pn, 11 cze 2007 17:07

Post autor: nameless »

Dzięki, Milenijna :)

Interpunkcja z "czy".

Nie jestem pewien, czy dziś jest sierpień. - to jest dla mnie jasne.

Kupiłem takie rzeczy, jak kredki, płyty czy książki - to mniej.

Nie wiem, czy zostać w szkole czy iść do domu. - j.w.

Proszę o doinstruowanie :)
Nie bój się cieni, one świadczą o tym, że gdzieś znajduje się światło. - Oscar Wilde

Xiri
Nexus 6
Posty: 3388
Rejestracja: śr, 27 gru 2006 15:45

Post autor: Xiri »

Przecinek stawiamy przed powtórzonymi spójnikami: albo, ani, bądź, czy, i, lub, ni, oraz, jeżeli w ramach jednego zdania złożonego wprowadzają następujące po sobie zdania składowe lub w ramach jednego zdania pojedynczego wprowadzają następujące po sobie jego człony. Przecinek stawia się wówczas przed drugim i ewentualnie przed następnymi spójnikami, np.

"Albo ten kot sobie pójdzie, albo ty go zabierzesz, albo ja sama go wyrzucę."
"Było to i konieczne, i dramatyczne, i w sumie ciekawe."

Nie rozdziela się natomiast przecinkiem zdań współrzędnych połączonych spójnikami: albo, ani, bądź, czy, i, lub, ni, oraz, tudzież, np.

"Zatrzymał się na krotko w centrum miasta i szybko pozałatwiał swoje sprawy."
Kupiłem takie rzeczy, jak kredki, płyty czy książki - to mniej.
To zdanie swoją drogą jest trochę nielogiczne, bo jak kupujący może nie wiedzieć, co kupił?

Awatar użytkownika
nameless
Fargi
Posty: 330
Rejestracja: pn, 11 cze 2007 17:07

Post autor: nameless »

Heh :) Xiri, przecież to jest wyliczanie :)
Nie bój się cieni, one świadczą o tym, że gdzieś znajduje się światło. - Oscar Wilde

Xiri
Nexus 6
Posty: 3388
Rejestracja: śr, 27 gru 2006 15:45

Post autor: Xiri »

"Kupiłem w sklepie parę rzeczy: kredki, płyty, książki, resoraki i banany." (zatem w tym Twoim przykładzie przecinek nie jest konieczny przed "czy")
Albo:
"W sklepie kupiłem kredki, płyty książki, resoraki i banany" - tu dwukropek nie jest konieczny, bowiem wyliczenie nie jest poprzedzone określeniem ogólnym.

Jeśli tak sformułujesz zdanie, nie będziesz się musiał głowić nad przecinkiem. Taka metoda jest najlepsza: jeśli nie jest się czegoś pewnym w 100%, najlepiej to przekształcić.

e: inwersja

Awatar użytkownika
nameless
Fargi
Posty: 330
Rejestracja: pn, 11 cze 2007 17:07

Post autor: nameless »

Nie chcę przekształcać, chcę wiedzieć, jak pisać poprawnie :)

Hm... a jakbyś wyprzecinkowała te moje 3 zdania?
Nie bój się cieni, one świadczą o tym, że gdzieś znajduje się światło. - Oscar Wilde

Awatar użytkownika
Maximus
ZasłuRZony KoMendator
Posty: 606
Rejestracja: sob, 20 sty 2007 17:24

Post autor: Maximus »

Xiri pisze:Taka metoda jest najlepsza: jeśli nie jest się czegoś pewnym w 100%, najlepiej to przekształcić.
A ja wolę poznać zasadę i wzbogacić swój warsztat o kolejny sposób opowiadania inaczej o tym samym :)
Cokolwiek to było, mea maximus culpa.

Awatar użytkownika
hundzia
Złomek forumowy
Posty: 4054
Rejestracja: pt, 28 mar 2008 23:03
Płeć: Kobieta

Post autor: hundzia »

Xiri kocha wyliczanki :D
Wzrúsz Wirúsa!
Wł%aś)&nie cz.yszc/.zę kl]a1!wia;túr*ę

Awatar użytkownika
Małgorzata
Gadulissima
Posty: 14598
Rejestracja: czw, 09 cze 2005 09:11

Post autor: Małgorzata »

A nie można sobie wyobrazić, że "czy" pełni kilka ról?
I. Jest spójnikiem zdań podrzędnych o charakterze pytającym, np. Zastanawiam się, czy komuś przyłożyć w głowę.
Zasada dotycząca zdań podrzędnych jest dość prosta: zdania podrzędne w wypowiedziach złożonych oddziela się przecinkiem (innym znakiem interpunkcyjnym też można czasami).
II. jest spójnikiem łączącym zdania lub części zdań równorzędne, np. Zrobię to grabkami, łopatką czy też nożem.
Zwykle w przypadku współrzędności przecinek nie jest potrzebny. Ale są wyjątki. Jak ma się problem, to "czy" warto zmienić na "lub/albo".
Problemów interpunkcyjnych nie sprawia "czy" w trzeciej funkcji.
III. Partykuła w zdaniach pytajnych, ekspresywnych: Czy jestem tu dyżurną od przecinków, bo nikomu się nie chce zajrzeć do SJP, Poradni Językowej lub jakiegokolwiek podręcznika gramatycznego?

Przykład, gdy "czy" występuje w roli spójnika zdań lub części zdań równorzędnych, ale poprzedzone jest przecinkiem, wynika z zasady ogólnej, dotyczącej spójników równorzędności powtarzających się w zdaniu i pełniących tę samą funkcję w owym zdaniu => przecinek się stawia przed powtórzonym spójnikiem (czyli drugim i każdym kolejnym)
Wezmę grabki i walnę, i rozbiję, i rozparceluję mózg.
Przyniosę wiaderko czy miskę, czy inne naczynie i ten mózg tam włożę.
Albo zmiksuję z wodą, albo posiekam na drobne kawałki.

Mówiąc mniej pokrętnie:
To czy tamto.
Ale:
Czy to, czy tamto - zajedno.
So many wankers - so little time...

Awatar użytkownika
nameless
Fargi
Posty: 330
Rejestracja: pn, 11 cze 2007 17:07

Post autor: nameless »

Super, dziękuję.
Nie bój się cieni, one świadczą o tym, że gdzieś znajduje się światło. - Oscar Wilde

Awatar użytkownika
Ebola
Straszny Wirus
Posty: 12009
Rejestracja: czw, 07 lip 2005 18:35
Płeć: Nie znam

Post autor: Ebola »

Szacum, Margot, za podanie wymownych przykładów :)
Jedz szczaw i mirabelki, a będziesz, bracie, wielki!
FORUM FAHRENHEITA KOREĄ PÓŁNOCNĄ POLSKIEJ FANTASTYKI! (Przewodas)
Wzrúsz Wirúsa!

Awatar użytkownika
Małgorzata
Gadulissima
Posty: 14598
Rejestracja: czw, 09 cze 2005 09:11

Post autor: Małgorzata »

A, bo te formułki są takie nudne... :P
So many wankers - so little time...

Awatar użytkownika
nameless
Fargi
Posty: 330
Rejestracja: pn, 11 cze 2007 17:07

Post autor: nameless »

Przecinków cd:
Godfather pisze:Podczas tygodnia poprzedzającego pokojowe spotkanie między Rodzinami Corleone i Barzinich Michael pokazał Hagenowi, jak dalece będzie ostrożny.
Gdy buduję zdania takiej konstrukcji zawsze mam ochotę wkleić dodatkowy przecinek, w tym wypadku odzielający 'Barzinich' od 'Michaela'.

Czy danie tam przecinka to błąd? A może obie wersje - z i bez przecinka - są prawidłowe?
Nie bój się cieni, one świadczą o tym, że gdzieś znajduje się światło. - Oscar Wilde

Awatar użytkownika
nimfa bagienna
Demon szybkości
Posty: 5779
Rejestracja: czw, 09 cze 2005 11:40
Płeć: Nie znam

Post autor: nimfa bagienna »

ociec chrzestny pisze:Podczas tygodnia poprzedzającego pokojowe spotkanie między Rodzinami Corleone i Barzinich Michael pokazał Hagenowi, jak dalece będzie ostrożny.
bezimienny pisze:Gdy buduję zdania takiej konstrukcji zawsze mam ochotę wkleić dodatkowy przecinek, w tym wypadku odzielający 'Barzinich' od 'Michaela'.
Lepiej nie. Wprawdzie przed imiesłowem należy się przecinek, ale przy konstrukcji typu tygodnia poprzedzającego pokojowe spotkanie między Rodzinami Corleone i Barzinich wyrażenie to stanowi jedną całość, więc przecinka być tam nie powinno.
Zatem:
Usiadłem na brzegu rzeki stanowiącej granicę posiadłości.
Przyfanzoliłem gupielokowi rychtującemu klapsznyty.
Tłumaczenie niechlujstwa językowego dysleksją jest jak szpanowanie małym fiutkiem.

Awatar użytkownika
Małgorzata
Gadulissima
Posty: 14598
Rejestracja: czw, 09 cze 2005 09:11

Post autor: Małgorzata »

Na moje, to można wydzielić od imiesłowu.
Przykład pisze:Podczas tygodnia[,] poprzedzającego pokojowe spotkanie między Rodzinami Corleone i Barzinich[,] Michael pokazał Hagenowi, jak dalece będzie ostrożny.
So many wankers - so little time...

ODPOWIEDZ