Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

czyli nic konkretnego, za to do wszystkiego

Moderator: RedAktorzy

Awatar użytkownika
ElGeneral
Mistrz Jedi
Posty: 6089
Rejestracja: pt, 09 lis 2007 18:36

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: ElGeneral »

Kiedyś Piotr W. Cholewa udzielił mi bezcennej rady. "Stary, ty nie tłumaczysz zdań czy akapitów. Ty tłumaczysz książkę". Pierwszą powinnością tłumacza jest przełożenie książki tak, żeby nie raziła polskiego czytelnika.
Takie jest moje zdanie w tej materii, a oprócz tego uważam, że Kartagina powinna być zburzona.

Awatar użytkownika
Małgorzata
Gadulissima
Posty: 14598
Rejestracja: czw, 09 cze 2005 09:11

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: Małgorzata »

A.Mason pisze:Zawsze można użyć słowa "iż" ;-D
Boh chrani! :P
Mamy elastyczną składnię. Nie ma problemu z zastąpieniem złożeń z "że" trochę innymi. Nie traci się na znaczeniach. Nie zgadzam się z Alfim, że nie razi - oczywiście, że razi, zwłaszcza gdy tego jest dużo i jeszcze się powtarza.

Znaczy, warto trochę się wysilić.

Tekst dany:
Słyszałem, że ten astronom, wiesz, Kopernik, dokonał odkrycia. Cwaniaczek odkrył, że Ziemia się kręci, a Słońce nie. Sądzisz, że powinienem powiedzieć o tym Kowalskiemu?

Tekst poprawiony (przykładowo):
Podobno ten astronom, wiesz, Kopernik, dokonał odkrycia. Tak słyszałem. Cwaniaczek odkrył, że Ziemia się kręci, a Słońce nie. Jak myślisz, powinienem powiedzieć o tym Kowalskiemu?

Jakiś problem? :P
So many wankers - so little time...

Awatar użytkownika
nosiwoda
Lord Ultor
Posty: 4541
Rejestracja: pn, 20 cze 2005 15:07
Płeć: Mężczyzna

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: nosiwoda »

Małgorzata pisze:
A.Mason pisze:Zawsze można użyć słowa "iż" ;-D
Boh chrani! :P
Bez przesady z tym sekowaniem "iż". W nadmiarze, owszem, mierzi, ale jeśli jest zdanie z trzema "że", to wolę zamienić jedno na "iż", niż przekombinowywać całe zdania czy akapity.
"Having sons means (among other things) that we can buy things "for" those sons that we might not purchase for ourselves" - Tycho z PA

Awatar użytkownika
ElGeneral
Mistrz Jedi
Posty: 6089
Rejestracja: pt, 09 lis 2007 18:36

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: ElGeneral »

Małgorzata z tylko jej znanych powodów nie cierpi "iż". Ja też uważam, że używanie go w nadmiarze jest niewskazane, ale specjalnej niechęci do niego nie czuję.
Takie jest moje zdanie w tej materii, a oprócz tego uważam, że Kartagina powinna być zburzona.

wioskowy głąb
Sepulka
Posty: 62
Rejestracja: pt, 20 wrz 2013 09:43
Płeć: Mężczyzna

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: wioskowy głąb »

Trzeba tylko pamiętać, że nie zawsze można wymienić "że" na "iż".
żeby i iż
Szanowni Państwo,
ostatnio rozmawiałyśmy w szkole o spójnikach. Koleżanka wyraziła opinię, że spójnika żeby nie należy używać w wypowiedziach pisemnych (np. w szkolnych wypracowaniach), ponieważ należy do słownictwa potocznego (za jedyne poprawne uznaje aby i by). Zastanawiałyśmy się też, czy uczeń może zastosować iż zamiast że, aby (żeby) uniknąć powtórzenia. Proszę zatem rozwiać nasze wątpliwości: czy rzeczywiście należy tępić stosowanie żeby i iż?
Z poważaniem,
Małgorzata Białek

By i aby, a tym bardziej ażeby oraz iżby, są książkowe. Na ich tle żeby oceniam jako neutralne, a nie potoczne. Potoczne jest coby – widać między nimi różnicę, prawda?
Za neutralne uważam też że, a za książkowe iż. Można spotkać autorów, którzy sądzą, że powtórzone że powinno się zastępować spójnikiem iż, ale niezastosowanie się do tej wskazówki nie jest błędem. Dodajmy dla ścisłości, że chodzi tu o że w zdaniach niewspółrzędnych, np. „Sądzę, że wiedział, że sprawy mają się nader źle” (Ozon). W konstrukcjach współrzędnych nie należy drugiego wystąpienia spójnika że wymieniać na iż, np. „Wiedział, że sprawy mają się nader źle i że nie ma ratunku”.

— Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=13517

Awatar użytkownika
Małgorzata
Gadulissima
Posty: 14598
Rejestracja: czw, 09 cze 2005 09:11

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: Małgorzata »

nosiwoda pisze:
Małgorzata pisze:
A.Mason pisze:Zawsze można użyć słowa "iż" ;-D
Boh chrani! :P
Bez przesady z tym sekowaniem "iż". W nadmiarze, owszem, mierzi, ale jeśli jest zdanie z trzema "że", to wolę zamienić jedno na "iż", niż przekombinowywać całe zdania czy akapity.
Tu nie chodzi o "sekowanie iż", lecz o prosty błąd składni, Nosiwodo.
To, że nie lubię i wolę że, nie ma znaczenia - nie poprawiam autorom poprawnie użytego iż w zdaniach. Natomiast zamiana na że, jakby to były różne funkcyjnie spójniki, które mogą zmienić zdanie "schodkowe" w "normalnie" złożone... Cóż. Równanie w dół jest dla słabych. :P
So many wankers - so little time...

Juhani
Laird of Theina Empire
Posty: 3103
Rejestracja: czw, 18 lis 2010 09:04
Płeć: Mężczyzna

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: Juhani »

Ja tam uważam, iż autor wie,
że żeby właściwie stosować "że",
iżby nie było "iż" z "że" w nadmiarze
to nie za często stawiać je w parze.

Ale mi się napisało, nieeeeee? :)))))

Awatar użytkownika
nosiwoda
Lord Ultor
Posty: 4541
Rejestracja: pn, 20 cze 2005 15:07
Płeć: Mężczyzna

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: nosiwoda »

Małgorzata pisze:Natomiast zamiana na że, jakby to były różne funkcyjnie spójniki, które mogą zmienić zdanie "schodkowe" w "normalnie" złożone...
Możesz podać jakiś przykład? Bo nie jestem pewien, czy rozumiem.
"Having sons means (among other things) that we can buy things "for" those sons that we might not purchase for ourselves" - Tycho z PA

Awatar użytkownika
Małgorzata
Gadulissima
Posty: 14598
Rejestracja: czw, 09 cze 2005 09:11

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: Małgorzata »

Nie mogę zrobić "drzewka", czyli rozebrać zdania na schemacie. Spróbuję opisać.

Mamy zdanie (zmodyfikowałam sobie z wcześniejszego przykładu):
Słyszałem, że Kopernik dokonał odkrycia, że Ziemia się kręci.
To zdanie złożone podrzędnie, jak widać. Zdania cząstkowe:
1. nadrzędne - "Słyszałem";
2. podrzędne - "że K. dokonał odkrycia";
3. podrzędne - "że Ziemia się kręci".
Zdanie 2 jest podrzędne do zdania 1. Zdanie 3 jest podrzędne do zdania 2. Na wykresie składniowym wygląda to jak schodki, stąd potocznie mówi się o "składni schodkowej" (a czasami o błędzie składni schodkowej).

Jeżeli dowolne "że" zamienimy na "iż", otrzymamy:
Słyszałem, Kopernik dokonał odkrycia, że Ziemia się kręci.
W żaden sposób nie zmieni to wykresu - schodki pozostają, bo "iż" i "że" pełnią tę samą funkcję w zdaniu.
Stąd taka zamiana jest bez sensu. :P
So many wankers - so little time...

Awatar użytkownika
ElGeneral
Mistrz Jedi
Posty: 6089
Rejestracja: pt, 09 lis 2007 18:36

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: ElGeneral »

Może i bez sensu jest, ale zmienia brzmienie zdania.
Takie jest moje zdanie w tej materii, a oprócz tego uważam, że Kartagina powinna być zburzona.

Awatar użytkownika
Marcin Robert
Niegrzeszny Mag
Posty: 1765
Rejestracja: pt, 20 lip 2007 16:26
Płeć: Mężczyzna

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: Marcin Robert »

Jest przyjemniejsze dla uszu. :)

Awatar użytkownika
ElGeneral
Mistrz Jedi
Posty: 6089
Rejestracja: pt, 09 lis 2007 18:36

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: ElGeneral »

Co prawda ja bym napisał: Słyszałem o Koperniku, który odkrył, że Ziemia krąży wokół Słońca.
Takie jest moje zdanie w tej materii, a oprócz tego uważam, że Kartagina powinna być zburzona.

Awatar użytkownika
Małgorzata
Gadulissima
Posty: 14598
Rejestracja: czw, 09 cze 2005 09:11

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: Małgorzata »

Błąd to błąd, więc nie rozumiem, o czym tu dyskutować.
Przypomnę tylko, że poruszana kwestia dotyczyła tekstu. O ile podobne błędy ujdą w mowie, o tyle w piśmie już niekoniecznie.

Ale co ja tam wiem. Ostatnio pewien tłumacz mi rzucił argument, że skoro w oryginale (angielskim) zaimek się powtarza, to w przekładzie też musi się powtarzać. Przy tej dyskusji mam dokładnie te same odczucia, co przy czytaniu argumentów wzmiankowanego tłumacza.

Proszę, nie przeszkadzajcie sobie. Moja deprecha tylko się pogłębi.
So many wankers - so little time...

Juhani
Laird of Theina Empire
Posty: 3103
Rejestracja: czw, 18 lis 2010 09:04
Płeć: Mężczyzna

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: Juhani »

Małgorzata pisze:Proszę, nie przeszkadzajcie sobie. Moja deprecha tylko się pogłębi.
Masz depresję? Oj, jak ślicznie:))) Ja też czasami miewam:))) Ale żeby z powodu zaimków?! :))))

Awatar użytkownika
nimfa bagienna
Demon szybkości
Posty: 5779
Rejestracja: czw, 09 cze 2005 11:40
Płeć: Nie znam

Re: Co wolno redaktorowi, a czego nie wolno

Post autor: nimfa bagienna »

Depresji najlepiej przeciwdziała kiszona kapusta.
1. Zjadasz pół kilo kiszonej kapusty.
2. Wypijasz pół litra mleka.
3. Po półgodzinie depresja jest ostatnim, co może ci przeszkadzać w życiu.
;)
Tłumaczenie niechlujstwa językowego dysleksją jest jak szpanowanie małym fiutkiem.

ODPOWIEDZ